Çince Terim ve Simgeler: Şeftali (桃子 - tao-zi / tav-cı)

Facebook Logo LinkedIn Logo Twitter Logo Email Logo Pinterest Logo

Çin’de neredeyse hiçbir ağaç veya meyve, şeftali kadar simgesel anlam içermez. Şeftali ağacından edinilen tahta kötü cinleri uzak tutar, çiçeğinin yapraklarıyla büyü yapılabilir ve Ölümsüzlük şeftalileri sadece bin yılda bir olgunlaşırdı (kimilerine göre üç hatta dokuz bin yılda bir). Efsaneye göre şeftali ağacı, masal diyarı Kunlun Dağlarının derinliklerinde, Xi-wang-mu’nun bahçesindeydi. Ağacın meyve verdiği o ender günde, Tanrıça tüm Ölümsüzleri sarayına davet eder ve bir şölen düzenlerdi. Ancak 16. yüzyıla ait önemli Ming romanı ‘Batı’ya Yolculuk’ta (Xi-you ji) yazılana göre, bu harika meyve olgunlaşmadan önce Sun adlı maymun saraya gizlice girer ve toplanmış davetlilerin dehşet dolu bakışları altında, meyveleri koparır ve yer. Bunun sonucunda Sun bir Ölümsüze dönüşür.

Şeftali, uzun ömürlülüğün en sık kullanılan simgesidir. Çok yakın bir geçmişe kadar, kötü ruhları uzaklaştırmak için yeni yılda, evlerin kapılarının önüne şeftali ağacından yaylar konurdu ve kötü ruhları öldürebilmek için yaylar şeftali ağacından yapılırdı. Kapılara konan koruyucu tanrılar şeftali ağacından yontulurdu. Sonraları kâğıttan yapılanları kullanılmaya başlanmıştır.

Şeftaliyle bağdaştırılan ölümsüzlük, Tang Hanedanı’nın büyük lirik şairlerinin en sevdiği konulardan birini oluşturmaktaydı. Li Bo (701-762):

Şeftali çiçeğinin yaprakları, gizlilik içinde, akıntıyla beraber
Ölümlülerin dünyaları ve göklerinden farklı bir yere doğru uzaklaşırlar.

Bu, Tao Qian (365-428) tarafından yazılmış ‘Şeftali Çiçeği Pınarının Öyküsü’ adlı ünlü kısa öyküye bir göndermedir. Basit bir balıkçı, kaynağı bir mağarada bulunan bir su akıntısını izler; bu mağaraya girer ve kendisini ansızın insanların mutluluk içinde yaşadığı başka bir dünyada bulur. Bu mağara, Hunan’ın batı bölgelerinde aranmıştır ve Güney Çin’de yaşayan Han ırkından olmayan bir azınlık olan Zhuang’ların kutsal mekânı olarak tanımlanmıştır. Aynı bölgede yaşayan diğer bir azınlık olan Yao’lara göre, on iki adet şeftali çiçeği mağarası vardır ve bunlar bu dünyaya ait olmayan, ölümden sonraki diğer hayata geçerken durulan, duraklardır.

‘Üç Krallığın Öyküsü’ adlı eserde, üç kahraman Liu Bei, Zhang Fei ve Guan Yu’nün kardeşlik yemini ettikleri ‘Şeftali Bahçesi’ çok ünlüdür.

* * *

Facebook Logo LinkedIn Logo Twitter Logo Email Logo Pinterest Logo

Clearharmony'de yayınlanan tüm makaleleri kopyalayabilir ya da çıktı alabilirsiniz, fakat lütfen kaynak belirtiniz.