Antik Çin Hikâyeleri: Luoyang’ın Kâğıtları Pahalandı

Matbaacılığın henüz yeterli biçimde gelişmediği eski toplumda şiirler ve makaleler okuyucular tarafından elle yazılarak yaygınlaştırılıyordu. Çin tarihinde Zuo Si adlı edebiyatçının kaleme aldığı çok iyi bir makale, edebiyat meraklılarının makaleyi okumak için çok kopya çoğaltmalarına neden oldu ve piyasadaki kâğıt fiyatları da bundan dolayı çok yükseldi.

250 yılında doğan Zuo Si, Jin hanedanı dönemindeki tanınmış bir edebiyatçıydı. Yakışıklı olmayan Zuo Si, küçükken çok zeki bir çocuk değildi. Ancak babasının teşvikiyle daha sonra kitap okumaya büyük güç ve zaman harcayan Zuo Si, iyi makale yazabilen biri oldu.

20 yaşındayken Zuo Si’nin kız kardeşi saraya seçildi ve böylece ailesi de Jin hanedanının başkenti Luoyang’a yerleşti. Luoyang’a gelişi, Zuo Si’nin toplumun üst kesimindeki edebiyatçılarla tanışmasını sağladı ve Zuo Si’nin makale yazma seviyesi daha da yükseldi.

Zuo Si, 30 yaşında elden ele dolaşan “Üç Başkent” adlı bir makale kaleme aldı. “Üç Başkent”, Jin hanedanından önceki Shu, Wu ve Wei olmak üzere üç beyliğin başkentiydi. “Shu Başkenti”, “Wu Başkenti” ve “Wei Başkenti” olmak üzere üç bölümden oluşan bu makalede bu üç beyliğin doğal zenginlikleri ve siyasi yapısı anlatılır. Zuo Si, söz konusu makaleyi kaleme almak için çok tarihi kitap okudu ve yerinde çok araştırma yaptı. Makale tam 10 yılda tamamlanabildi.

Makale ilk önce edebiyat çevresinde yayıldı ve daha sonra birçok zengin de modaya uymak için makaleyi çoğaltmaya başladılar. Bu durum Luoyang’daki kâğıt dükkânlarındaki kâğıtların yetersiz kalmasına ve kâğıt fiyatlarının da bundan dolayı yükselmesine yol açtı.

Bir edebiyatçı olarak Zuo Si, “Üç Başkent”in yanı sıra sevilerek okunan birçok şiir ve deneme de kaleme aldı.