Yuan Hanedanlığından Luo Guanzhong / İlüstrasyon: Jessica Chang / Epoch Times |
Luo Guanzhong, geç dönem Yuan Hanedanlığı ve erken dönem Ming Hanedanlığı boyunca süren yaşamında, Çin Edebiyatında Dört Büyük Klasik Roman’dan biri olan “Üç Krallığın Öyküsü”nün yazarı olarak bilinirdi.
Geç Dönem Yuan Hanedanlığının Politik Çevresi
Yuan Hanedanlığında, güney Çinliler, göçebe ve tarımsal yaşam tarzı arasındaki büyük kültürel uçuruma bağlı olarak Moğollar tarafından idare edilen devlet pozisyonlarında güvenilir değillerdi. Politik hava, binlerce Konfüçyüsçü bilgini yerel okullarda ve kültürel topluluklarda hizmet etmeye itmişti ve hızlıca ekonomik ve kültürel gücü kuzeyden güney Çin’e kaydırmıştı.
Güneyde bir şehir olan Hangzhou, Yuan handedanlığının orta döneminden beri en refah içinde olan kozmopolit ticari merkezi haline geldi ve drama yetenekleri ve talk-show sanatçılar için kültürel bir çekim merkezi oldu. Birçok entelektüelin kuzeyden güneye göç etmesi gibi, Luo Guanzhong da, Hangzhou’ya taşındı ve güney Çin’de çalıştı.
Geç dönem Yuan hanedanlığında, Konfüçyüs okullarında şu düşünce gelişti: “Sadakatin erdemi, bir hanedanlıktan veya belirlenmiş bir hükümdardan çok prensipler altında yer almalı.” Luo muhtemelen bu filozofik düşünceyi aldı ve onun çalışmalarında önemli bir etki bıraktı.
Ömür Boyu Süren “Üç Krallığın Öyküsü”nün Yazılması
Luo’nun kişisel hayatı hakkında resmi kayıtlarda çok az şey bulunabilir, fakat “Üç Krallığın Öyküsü” romanına muhtemelen otuzlu yaşlarının sonlarında başladığı söylenir, ama altmışlarına kadar tamamlamamıştır. Roman vefatının ardından birkaç yıl sonra yayınlanmıştır, ve o zamandan beri Doğu Asya’da popülerliğini sürdürmüştür, özellikle altı yüz yıldan fazladır Çinli topluluklarda. Dört Büyük Klasik Roman’dan biri olarak kabul görmüş, aynı zamanda onun döneminden sonra da birkaç kez düzenlenmiştir. Şu anda varolan Qing Hanedanlığında düzenlenmiş versiyonudur.
“Üç Krallığın Öyküsü” M.S. 184-280 geç dönem Doğu Han Hanedanlığının tarihi hikayesidir. Bu tarihi başyapıt roman, okuyuculara 120 bölümünde, 800.000 kelime ve yaklaşık bin tarihi karakter sunmaktadır. Romanda, Luo başarılı bir şekilde efsane, popular halk hikayeleri, resmi kayıtlardaki filozofik düşünceler birbirine harmanlanmıştır, ve üç krallıktaki dramatik tarihi olaylarla geniş sayıda canlı karakterler oluşturmuştur. Sadakatin erdemi, doğruluk, cesaret, karma, sihirli güç ve reenkarnasyon, sadece entellektüel gruplara değil, aynı zamanda geniş çaptaki eğitim almamış kişilere de heyecan verici çekicilik sağlamıştır.
Hikayelerin olağanüstü karmaşıklığına rağmen roman, bir lord ve onun çok yetenekli lordlar tarafından idare edilen diğer iki krallıkla olan çelişkileriyle o zamanki Shu Krallığı etrafını merkez alır. Roman olağanüstü stratejilerle eleştirmenlerden büyük övgü kazanmış sayısız askeri savaşı anlatır. Roman, politika, diplomasi, ideoloji ve geniş detaylarla ahlaki değerleri içerir. Sık sık okuyucuları, bir kahraman ne zaman, sık sık trajik olan, kararlar vermeli, sadakin erdemi ve politik sonuçlar konusunda derin düşüncelere sokar. Romanın açılış cümlesi “İmparatorluk, uzun süre dağıldıysa birleşmeli, uzun süre birleştiyse bölünmeli. Böylece şimdiye kadar olan budur.” Tartışmalı kökenine rağmen, geleneksel Çin kültürüne tüm hikayeyi derin olarak yerleştirmiştir.
Tarihi Romanlarin Yeni Trendi
Halk hikayelerinden iyi yapılandırılmış bölümlere ayrılan yazılara başarılı aktarımı “Üç krallığın öyküsü”nü Çin tarihi romanlarının yapıtaşı yapmıştır. “Üç krallığın öyküsü” yayınlandığından beri, birçok yazar Luo’nın örneklerini takip etmiş ve tarihi romanlar Çin edebiyatında en önemli trend haline gelmiştir.
Roman Çin edebiyatında ve toplumda büyük etki yaratmıştır. Birçok hikaye geçmişte sahne dramalarına çevrilmiştir, ve bugünlerde TV dizilerine, filmerine ve video oyunlarına uyarlanmıştır. Çin edebiyatına birçok deyim ve filozofik deyiş kazandırmıştır.
Luo aynı zamanda, Dört Büyük Klasik Roman’dan biri olan “Su Kenarı” romanının yardımcı yazarı olarak adlandırıldırdı. Fakat, “Üç Krallığın Öyküsü” tek başına, Çin Edebiyat tarihinde yerini almıştır.
[1] Luo Guanzhong, trans. Moss Roberts, Romance of the Three Kingdoms Vol. 1, (Beijing: Beijing Foreign Press, 2001), p. 1.
* * *
Clearharmony'de yayınlanan tüm makaleleri kopyalayabilir ya da çıktı alabilirsiniz, fakat lütfen kaynak belirtiniz.