Bölüm 1’in devamıdır. Birinci bölüm için tıklayınız.
Qi Dük’ünü Daha Gayretli ve Yardımsever Olması İçin İkna Etmek
Qi Jing Gong (Qi’nin Dük Jing’i) lüks bir yaşam tarzına düşkündü. Yanzi diplomatik görev için Lu Devletindeyken, Dük Jing yeni bir saray inşa edilmesi için emir vermişti. Yapım kışa kadar devam etmişyi, ve çok soğuktu. İşçiler evlerine gidip ekinlerini toplayamıyorlardı, bu tarlalarda çürümeye neden oluyordu. Çoğunun soğuk hava geldiğinde yiyecekleri yeterli değildi. Durumdan şikayet ediyorlardı ve Yanzi’nin gelip onları kurtaracaklarını umuyorlardı.
Yanzi döndüğünde, yokluğunda neler olduğunu duydu. Rapor almak için Dük Jing’in sarayına gitti. Dük Jing, onun için bir hoşgeldin yemeği düzenledi. Bir süre yemek yiyip sohbet ettikten sonra, Yanzi ayağa kalktı ve Dük’e, “İzninizle bir şarkı söylemek istiyorum.” dedi ve söylemeye başladı, “Yılın sonu, fakat ekinler henüz toplanmadı, ne yapmalı? Endişeliyim. Çok soğuk, fakat inşaat hala tamamlanmadı, ne yapmalı? Keder ile doluyum.” Bitirdikten sonra, ağlamaya başladı. Dük Jing hemen Yanzi’nin yeni yapılan sarayı kastettiğini anladı. Yanzi’nin yanına gitti ve, “Bu kadar endişelenmen gerekmez. Eğer köşkü kastediyorsan, hemen yapımını durdurmalarını söyleyeceğim.” dedi. Ve Yanzi teşekkür etti. Söz verildiği gibi, Dük Jing yapımın hemen durdurulmasını emretti. Haberi alır almaz, işçiler hemen alanı terkettiler.
Dük Jing 18 günlük bir geziye çıktı. Yanzi ona saraya dönmesini ve Devlet işlerine katılmasını söyledi. Dük Jing şaşırdı, ve, “Neden geri gelip çalışmalıyım ki? Hukuki işler düzgün bir şekilde ele alınmıyor mu? Taishi Ziniu (yargı işleri ile ilgilenen yetkili) bunlarla ilgileniyor. Tapınaklar zamanında bağışlarını almıyorlar mı? Taizhu Ziyou (ibadetten sorumlu yetkili) onları ele alıyor. Diğer devletler değişim programları iyi gitmiyor mu? Xingren Ziyu (değişim programlarından sorumlu yetkili) bunlardan sorumlu. Belki bu sene yeterli çiftlik alanı yetiştiremedik, veya tahıl depomuzda yeterli yiyecek ve malzeme yoktur. Tarımdan sorumlu yetkililer bunu ele alacaktır. Devletin yönetiminin tamamından ise sen sorumlusun. Bu beş yetkiliye sahip olduktan sonra, neden endişelenmeliyim? Yanzi cevap verdi, “Her kişi kendi sorumluluklarına sahip ve kendi işini yapmalı. Fakat Dük günlerdir hiç bir iş yapmadı.” Dük Jing yaptığının yanlış olduğunu farketti ve Yanzi ile saraya döndü.
Dük Jing Devlet yönetiminde güvenilir bakanlara sahip olmasına rağmen, hala yapması gereken görevler vardı. Sadece arkasına yaslanıp onun için herşey yapılırken rahatça durabileceğini düşündü. Herkesin bir görevi vardı ve kendi işlerini yapmalıydılar. Fakat bir kişi kendi sorumluluklarını görmezden gelemezdi, çünkü herkes kendi görevini yerine getiriyordu.
Dük Jing Açlıktan Ölmek Üzere Olan Yaşlı Bir Kişiye Yardım Eder
Bir gün, Dük ve bazı yetkililer Shou Sarayını ziyarete gittiler. Sırtında odunla soluk, zayıf, yaşlı bir adam gördü. Yaşlı adam uzun zamandır yemek yememiş gibi görünüyordu, ve bitkindi. Dük Jing yaşlı adam için üzüldü. Yetkililerden onunla ilgilenmelerini istedi, böylece açlıktan acı çekmeyecek ve bu kadar çalışması gerekmeyecekti.
Yanzi, Dük Jing’in yaptığına minnettardı. Dedi ki, “Bir devleti yönetmenin esasının yetenekli ve erdemli insanları yakınında tutmak ve daha az şanslı olanlara merhamet göstermek olduğunu duydum. Yaşlı adama yardım etmeniz halkınıza kibar davranmaya istekli olduğunuzu gösteriyor. Bu çok önemli!” Dük Jing bunu duyduğuna çok mutlu olmuştu. Yanzi, “Bilge ve doğru bir dük, yetenekli ve erdemli olanları takdir edecek ve daha az şanslı olanlara sempati duyacaktır. Bir kişiyi acı çekerken gördüklerinde, benzer durumdaki insanları hatırlayacaklardır. Lütfen yerel yetkililerinizi ihtiyacı olan insanları araştırmaya yönlendirin – yaşlı, genç, dul, ve ailesi olmayan, ve onlar için uygun ayarlamalar yapılsın. Bu şekilde, sizin iyiliğiniz tüm devlete yayılacaktır.” Dük Jing gerçekten Yanzi’nin fikrini sevdi ve hemen bu öneriyi değerlendirmeye karar verdi. Yanzi’nin önerisine şükürler olsun ki, Qi’nin kimsesiz yaşlı, genç, ve güçsüz halkı ile ilgilenilmişti. Qi devletindeki insanlar sonrasında daha sabit ve uyumlu bir yaşam sürdüler.
Dük Jing yaşlı adama acıma hissettiğinde, Yanzi bu fırsatı Dük’ü iyiliksever olması ve devlet içindeki herkesle ilgilenmesi için kullandı. Açık ve düşünceli bir zihin sadece öneri vermekte değil, aynı zamanda öneriyi kabul etmek için de gereklidir. Kişi insanların güçlü yanlarını söylemeli ve onları cesaretlendirmelidir. Diğerleri daha iyi bir öneri sunduğunda, kişi onu mutlu bir şekilde kabul edip kendilerini daha da geliştiriyorlar mı?
Dük Jing’in Değersiz Olanları Ödüllendirmek ve Ödüllendirilmesi Gerekenleri Cezalandırma Planı
Dük Jing bir defasında desteklediği kişileri ödüllendirmek istedi. Desteklediği üç kişi en büyük ödülleri alacaktı, ve beşi orta seviyede ödül alacaktı. Emri açıkladıktan sonra, muhasebeden sorumlu yetkili bunu yerine getirmeyi reddetti. Dük Jing küplere binmişti. Muhasebecinin görevinden alınmasını istedi. Fakat yargıdan sorumlu yetkili de bu emre itaat etmedi. Dük mutlu değildi. Yanzi’ye, “Bir hükümdar sevdiği insanları ödüllendirebilmeli, sevmediklerini değil. Fakat şimdi sevdiğim insanlara ödül veremiyorum, ve sevmediğim insanların yerini değiştiremiyorum. Bu devleti yönetme gücümü kaybetmek gibi!” dedi.
Yanzi cevap verdi, “Duydum ki ne zaman hükümdar doğru şeyi yaparsa, ve onun bakanları onun emrini izlerse, bu itaatkar olmak olarak değerlendirilir. Eğer hükümdar yanlış bir karar verirse, ve onun bakanları hala onun emirlerini takip ederse, bu vatan hainliği olarak değerlendirilir. Şimdi siz arkadan vuranlara ve dalkavuklara cömert ödüller vermek istiyorsunuz, ve bakanlarınızın buna uymasını istiyorsunuz. Dük yanlış bir yolda ilerliyor, ve bakanlar işlerini iyi yapmıyor. Önceki dükler, iyi davranışları cesaretlendirmek için iyi davranışları ödüllendirmeye yönelik kurallar koymuşlardı, ve kötü davranışları cezalandırmak için zulmü yasaklıyorlardı. Xia, Shang, ve Zhou dönemlerindeki düklerin güçlü ve başarılı devletler kurabilmelerinin nedeni, kendilerinin devlete yararı olan kişilere değer gösterip ödüllendirmeleri, ve devlete zarar veren kişilere değer vermeyip cezalandırmalarıdır. Sonuç olarak, daha da fazla yetenekli ve erdemli insanlar vardı, ve kötü insanlar davranışlarını değiştirmeye başladı ve kötü davranışlrını durdurmaya başladılar. Onların halkı barış ve düzen içinde yaşadılar.”
Yanzi devam etti, “Devletler düşüşteyken, ve onların dükleri gevşediğinde ve ahlaksız bir hayat yaşadıklarında, kendilerine kör gibi itaat eden insanları sevip ödüllendirdiler ve bunu yapmayanları cezalandırdılar. Yanlış yere güvendiler ve iyiyi kötüden ayırdedemediler. Bu takiben, daha fazla yozlaşmış insanlar vardı, ve doğru olanlar kovuldular. Sonunda, aileler dağıldı, ve devletler yıkıldı. Dürüst atalarınızın nasıl güçlü devletler kurduğunu anlayamazsınız, ve belirli devletlerin neden insanların eline düştüğünün nedenini bilmiyordunuz. Aşırı ödülleriniz ve cezalandırmalarınızın Qi’nin batmasına neden olacağından endişeliyim, özellikle de eğer bakanlarınız sizinle akıl yürütmekten çok korkarsa.” Dük Jing hatasını farketti, ve şöyle dedi, “Daha iyisini bilmiyordum. Öyleyse bakanlarının ayarlamalarını devam ettirelim.” Dikkatli bir denetimden sonra Qi Devleti, Dük’ün desteklediklerine vereceği paranın onda üçünü tasarruf etti.
Dük kendi sevdiği insanları ödüllendirmeye çalışıyordu. Destekledikleri kişilerin Devletin iyileşmesine katkıda bulunmadıklarını farketmedi. Eğer bir kişi sadece dükün ihtiyacını karşıladığı için savurganca ödül alabiliyorsa, daha fazla evet efendimciler ve yağcılar olacaktır. Bu toplumun ahlaki değerlerini yıpratacaktır. Muhasebe ve yargı yetkililerinin Dük Jing’in emirlerine uymayı reddetmesi, aslında onların sorumluluklarına olan adanmışlıklarını göstermektedir. Kendi pozisyonlarını riske attılar ve hatta devlet için büyük ihtimalle yaşamlarını da. Dük Jing sadece yüzeyde kimin onu takip etiğini ve kimin emirlerine uymadığını görebildi. Gerçek itaatin kurallara uymaktan ve doğru yolu izlemekten geçtiğinin farkına varmadı. Fakat Dük Jing bir tek iyi şey yaptı. Yanzi’ye, dürüst ve bilge adama sordu. Yanzi kapsamlı bir analiz nakletti ve Dük Jing’in hangi davranışlarıyla tehlikede olduğunu ve nasıl rotasını değiştirmesi gerektiğini anlamasını sağladı. Bir kişi bir şey hakkında kafası karışık olduğunda, erdemli bir insana danışması gerektiğini farkeder mi? Kendi yanlışlarıyla yüzleşerek, açık bir zihne sahip olabilir mi ve davranışlarını değiştirebilir mi? Eğer bir kişi açıkça kendi yeteneklerini ve zayıflıklarını anlarsa, o kişi birçok yanlıştan kaçınabilir, ve akla uygun, mantıklı bir yaşama yön verebilir.
İngilizce metin: İngilizce Metin İçin tıklayınız
Çince metin: Çince Metin İçin tıklayınız
* * *
Clearharmony'de yayınlanan tüm makaleleri kopyalayabilir ya da çıktı alabilirsiniz, fakat lütfen kaynak belirtiniz.