Google, Çinlilere “Kötülük Yapma”

Google arama motorunun yeni Çince sürümüne (http://www.google.cn), Çin Komünist Rejiminin sevmediği bilgileri sansürleme filtresi yerleştirdi. Dünya çapında birçok ana medya kuruluşu Google’nin bu hareketini tenkit ettiler. Google çalışanları, Çin piyasasına girmek için yaptıkları bu uzlaşma ile resmi olmayan “Kötülük yapma” nın çalışma prensipleri ile çeliştiğini kabul ediyorlar, fakat Google yönetim kurulu bunun faydalı bir uzlaşma olduğunu düşünüyor.

Nasıl ve neden faydalı oluyor? Çin’de 100 milyondan fazla internet kullanıcısı olduğu ve çok büyük bir piyasa potansiyeline sahip olduğu kolayca görülebilir. Diğer bir deyişle, 100 milyondan fazla internet kullanıcısı (diktatörlük değil) Google’a oldukça büyük kar getirebilir. Fakat Google kendisine kar getiren Çinlilere ne şekilde teşekkür ediyor? Google.com ve google.cn (Çince Google) iki web sitesi karşılaştırıldığında, Çinlilerin temel hakları ve yaşam için gerekli olan önemli bilgilerin yaklaşık tamamının Google tarafından sansürlendiği görülüyor.

Örneğin, Çince olarak “SARS, gerçek & Jiang Yanyong” ana kelimeleri ile bir arama yapılırsa, google.cn’den çıkan sonuç 102, fakat uluslararası arama motoru -google.com’dan 10,900 tane sonuç bulunuyor, yani sitenin %99 oranında sansürlendiği görülüyor. Çince olarak “Shanwei sivil hakların korunması” ile ilgili arama yapılırsa, google.cn’den 39,200 tane, fakat google.com’dan 135,000 tane sonuç bulunuyor, yani google’ın Çince versiyonundaki aramada bu kez %70’den fazla web sitesini sansürlendiği görülüyor. “hakları korumak, sivil haklar, inanç özgürlüğü, konuşma özgürlüğü” gibi kelimeleri arama yaparsanız, google.cn’den ve google.com’dan bulunanlar sırasıyla 3,050 ve 22,100 tanedir, yani Çince versiyonunda da %85’den fazla sitenin sansürlendiği anlaşılmakta. Falun Gong hakkındaki tüm bilgiler (Çin Komünist Partisinin – ÇKP – iftira sesi dışında) daha kötü bir şekilde sansürlenmiştir.

Google, diktatörlük işbirliğiyle Çin vatandaşlarının öğrenme hakkını elinden alan bu eylemini savunmak için "bunu internet kullanıcılarını düşündüğümüz için yaptık, çünkü böylece Parti tarafından bloke edilen web sayfalarını tıklarken kullanıcılar rahatsız olmayacaklar" şeklinde bir açıklama yapmaktalar. Ben Google’a bir şeyi hatırlamak istiyorum ki, "Çinlilerin aklına gerçek değerinin altında paha biçme. Arama motorunu kullanan kişi bilgi almak istemektedir. Eğer ilgilendiği bir web sitesinin bloke edildiğini öğrendiyse, en azından iki şey yapılacağını bilir;

1. Bu konunda Çin’in dışında ÇKP’nin söylediklerinden belki farklı raporlar var. İnternet kullanıcısı o zaman ÇKP’nin ağzından duyduklarından belli bir derecede şüphelenebilir.

2. Linki tıklamadan önce, internet kullanıcısı Google sayfasındaki tüm özetleri görebilir. Özet sayfasında büyük miktarda bilgi var, özellikle Anakara Çin’de mevcut olan bilgi ile yurtdışındakileri karşılaştırılabilir. Diğer bir ifade ile Google’ın sansürlemesi Çinli internet kullanıcıları bir konu hakkında farklı yönlerden bilgi edinme fırsatından mahrum edilmektedir. Bu insanlara bilgi toplamalarında yardım eden bir arama motorunun esas amacıyla çelişmektedir. Arama yapan kişileri gerçekten engelleyen sadece bulmak istedikleri web sitesinin bloke edildiğini görmek değil, onlar bulabilecekleri şeyler için komple bir sansürlemenin mevcut olduğunun farkında vardılar.

Mesela, eğer bir Çinli okuyucunun “Tiananmen Meydanında Kendi Kendini Yakma” olayı hakkında soruları varsa ve “Tiananmen Kendi Kendini Yakma & Falun Gong” yazarak arama yaparsa, o google.cn’den 9,170 arama sonucu bulabilir ve bulduklarının yaklaşık hepsi ÇKP’nin tek taraflı söylediği raporlardır. Eğer Google Çinli internet kullanıcılarına dünyadaki diğer ülkelerde verilen ile aynı hakları verseydi, o zaman google.com’dan 99,600 sonuç bulabilirdi. Çoğu linkler hala bloke edilmesine rağmen yurtdışındaki birçok Çinli gerçekten meydana gelen olaylar için farklı anlayışı kolayca görebilir.

Çin’de yasa ve özgürlük ile yönetim gerçekleştiğinde, insanlara zorluk çektiren diktatörler için de mutlaka gerekli bir hareket bulunacaktır. Çinliler diktatörlere yardım edenleri de unutmaz. ÇKP’ye Çin toplumun gerilemesi için yardım etmiş kişiler tarihte kendileri için utanılacak bir kayıt yapmıştır.