Dünyanın güneş etrafında dönmesi üzerine kurulu olan Batı takvimi, tamamıyla bir güneş takvimidir. Öte yandan, eski Çin takvimi temelde ayın hareketleriyle ilişkiliydi, fakat gerektiğinde güneşe göre ayarlanırdı. Takvim 'senesi', her biri 29 veya 30 günlük 12 aydan oluşurdu ve 354 gün sürerdi: ancak bu güneş dönemine uymadığından, 19 yıllık bir döngü içerisinde yedi defa on üçüncü bir ay eklemek zorunluluğu doğardı (krş. Eski Yunanlıların metonik döngüsü).
Geleneksel Çin takvimi (almanağı) |
Bu tür bir ay takviminin bazı iyi yönleri de vardır. Birincisi, aya bakarak takvim ayının hangi günü olduğu söylenebilirdi. Her ay yeniayla başlardı. Çinlilerin mevsimlerdeki bayramlarının hepsi, ayın fazlarıyla, özellikle gecelerin daha aydınlık olduğu dolunayla bağlantılıdır. Ancak takvim mevsimlere tam olarak uymadığı için çiftçinin bakış açısına göre, o denli kullanışlı değildir: gerçekten de fark iki hafta kadar uzun bir süre olabilir. Çiftçi gereksinim duyduğu bilgileri, günleri her iki sistemde de -Çin ve modern Avrupa- ifade eden, artı olarak çalışması için gerekli tüm bilgileri ve hatta daha da fazlasını veren, özel 'almanak'lardan bulur. Bu kitap, yardımcı ipuçlarının haricinde -örneğin, sonbaharın ağaç kesmek için en uygun mevsim olduğu, ev tamiratı ve yoğun geçen mevsimlerde yapılmasına fırsat bulunamayan işleri yapmak- ilaçlar ve hastalıkların tedavisi, kulakların çınlaması, gözün seğirmesi, rüyaların yorumu ve uğurlu veya uğursuz işaretler hakkında da bilgiler içerir. Bu tür bir almanaktan, hangi gün saçımızı kestirmemiz, çamaşır yıkamamız, evlenmemiz veya gömülmemiz veya yolculuğa çıkmamız gerektiğini öğrenebiliriz. Bu almanaklar Tayvan'da çok popülerdir. Kimi günler yollar düğün alaylarından geçilmez; diğer günlerde herkes çamaşırını kuruması için asar. İşin ilginci, Batı takviminin resmi olarak elli yıl önce kullanılmaya başlanmasına rağmen, gözlenen durum budur.
* * *
Clearharmony'de yayınlanan tüm makaleleri kopyalayabilir ya da çıktı alabilirsiniz, fakat lütfen kaynak belirtiniz.