Antik Çin Hikayeleri:İyilik Yapmak İzlenecek Yoldur

Antik Çin bilgeliği şöyle der, “İyi insanlardan oluşan bir aile bol nimetlere sahip olacaktır.” Sevecen ve adil olmak ve iyi şeyler yapmak sadece o kişiyi değil, o kişinin ailesine de faydalı olacaktır. Çin tarihinde Shang Lu’nun hikayesi de dahil olmak üzere, bu noktayı gösteren birçok örnek bulunmaktadır.

Shang Lu, Ming Hanedanlığında ünlü bir saltanat memuruydu. Mütevazi bir altyapıdan gelmesine rağmen, Shang Lu saltanat sınavlarının üç seviyesinden de birinci olarak geçmişti, ve sonra kendi döneminin en yüksek rütbeli yetkilisi olmuştu. Samimi olması ve yoksullara yardım etmesi ve adaletli olmasıyla biliniyordu.

Shang Lu paradan veya güçten gelmemişti, fakat iyi insanların bulunduğu bir aileden geliyordu. Babası yoksulllara yardım eden bir bölge müdürüydü. Babasının etkisi ve mütevazi yetiştirmesi, Shang Lu’nun yoksulların ve adaletin sesi olmasına şekil vermişti. Ondan hayranlıkla sözeden insanlar tarafından seviliyordu: “Saltanat sarayındakş tüm iyi memurlar bir yana, Shang bir numara.” Bunun karşılığında, Shang Lu’nın iyi davranışları Shang ailesine nesiller boyu kutsamalar getirdi.

Sıradan Bir Kişi Olarak Doğdu

Shang Lu mütevazi başlangıçlardan geldi. Büyük babası bir avcıydı ve babası Yan Bölgesinde bir müdürdü. Babası sade bir yaşam sürdü fakat hayır kuruluşlarına düzenli olarak bağış yaptı ve yoksullara yardım etti. İş arkadaşlarına insanlara adaletli davranmalarını, güçlerini kötüye kullanmamalarını ve rüşvet almamalarını önerdi. Onun yardımıyla bölge mahkemesinde yanlışlıkla mahkum edilmiş mahkumlar, idam cezasından temize çıkarıldı.

Bir gece, bölge başkanı Bay Shang’in evinin etrafında uzaktan güzel bir parıltı gördü ve çok merak etti. Bay Shang’e sonraki gün ne olduğunu sordu. Bay Shang, “Karım dün gece bir erkek bebek dünyaya getirdi.” dedi. Bölge memuru 100 yaşındayken bebekle tanışmak istedi.

Bay Shang patronuna yeni doğan bebeği gösterdiğinde, başkan güzel bebeğe baktı ve doğduğu gün gördüğü parıltıyı düşündü. Bu çocuğun hayatta çok şey başaracağını ve ülkenin gururu olacağını tahmin etti. Bu bebek Shang Li’ydi.

Saltanat Sınavlarında İlk Sırada

Shang Lu çok genç yaşta yeteneğini göstermeye başladı. Çok etkileyici bir fotografik hafızaya sahipti ve bir kez bir kitabı okuduğunda onu ezbere söyleyebiliyordu. Taslaklar ve özetler olmadan muhteşem makaleler yazabiliyordu.

20 yaşında, Shang Lu yerek saltanat sınavında birinci oldu ve sonra eyalet sınavında ve kraliyet sınavında da birinci oldu. Ming Tarihi’ne göre, Ming hanedanlığı boyunca saltanat sınavlarında tüm üç seviyede birden birinci olan ve en yüksek notları alan tek kişiydi.

Shang Lu üç imparator için saltanatta hizmet verdi ve bir noktada en yüksek ofisin başıydı ve görevlendirilmiş Büyük Sekreter’di ve fiili Vali gibi davranıyordu. İnsanlar onun babasının iyi davranışları nedeniyle kutsandığına inanıyordu.

İyileştirmeler İçin İmparatora Açık Mektup

Shang Lu babası gibi insanlara yardım etmekte kararlıydı. Cesaretliydi ve her zaman imparator önünde doğruları konuşurdu. İmparator Xianzong döneminde, ülkenin birçok bölgesi şiddetli tufandan muzdaripti. Shang Lu endişesini impatatorla paylaştı ve doğal afetlerden daha çok korunmak için, saltanatın insanlara ahlaki karakterlerini iyileştirmeleri için liderlik etmesi gerektiğini söyleyerek öneride bulundu.

İmparatora mektubunda, iyileştirme gereken sekiz alanı listeledi: antik bilgelere saygı duyulması ve katı bir şekilde onların öngördüğü ahlaki kodları takip etmeyi, saltanat yetkilierine aklından geçenleri söylemeye izin vermeyi, mahkumların dosyalarını dikkatlice incelemeyi ve hataları kontrol etmeyi, yanlışlıkla mahkum edilmişlerin özgür bırakılmasını, gereksiz inşaat projelerini durdurmayı, devlet personelini azaltmayı, yoksullar için yiyecek bankası oluşturmayı, ve yasal sistemi iyileştirmeyi. Öneri ile hoşnut olan imparator bu iyileştirmelerin yapılması için emirler verdi.

Shang Lu, imparatorun memurlarının önerilerini önemsemesi gerektiğini içtenlikle belirtti. Şöyle dedi,” Umarım şimdiden sonra, eğer bir kişi size yapıcı bir öneri getirirse, Majesteleri bunu açık fikirlilikle dinleyecektir.”

Yoksullara Yardım Etmek

Kraliçe Anne Renshou’ya hizmet eden kahya 80’den fazla yerek çiftçiden haczetmişti. Kızgın bir şekilde çiftçiler karşı koydular. Anlaşmazlık Kraliçe Anne’yi o kadar üzdü ki, imparator çiftçilerin ve ailelerinin yerlerini Çin Seddi’nin kuzeyindeki zor şartlı bölgelerle değiştirerek onları cezalandırmaya teşebbüs etti.

Saltanat sarayındaki sabah toplantısında, Shang Lu kararı doğru bulmadığını ifade ederek, “Bir imparator kendi halkının ve ülkesinin oğludur. Ne için daha fazla toprağa ihtiyacınız var? Hiç bir zaman zavallı çiftçilerin bir kraldan toprak aldığını duymadım; bu her zaman aksi yönde olmuştur.”

Saltanat sarayı memurları Shang Lu’nun bu kadar açık olması karşısında buz kestiler. İmparatorun danışmanları geldi ve Shang Lu’yu destekledirler. İmparator en sonunda emrini geri çekmeye karar verdi.

İmparator Xianzong sarayın kuzey tarafında bir yerleşke kurmak istediğinde, Shang Lu imparatora gereksiz masrafları kesmesini önerdi. Aynı zamanda doğudan göç eden yoksul mültecileri bir araya getirdi, onlara çiftlik toprağı ve tohum verdi, ve onların başkent yakınlarında yerleşmelerine yardım etti.

Gizli İstihbarat Ajansının Sona Ermesi İçin Baskı Yapmak

Xichang, o zamanlar ülkenin gizli istihbarat ajansı, imparatorun güvenilir harem ağası Wang Zhi tarafından kontrol ediliyordu. Wang ve adamları masum insanları tutukluyor ve öldürüyordu ve “soruşturma” adı altında yasayı çiğniyorlardı. Ajans hızlıca insanlar için bir tehdit haline geldi ve birçok memuru endişelendirdi.

Shang Lu ve saltanat sarayından bir grup yetkili bu kabusa bir son vermek için imparatora bunu duyurdu. Shang Lu, Wang’ın suçlarının 11’ini listeledi, ajansı “ulusa zarar” olarak isimlendirdi, ve imparatordan onu kaldırmasını istedi. Suçlama imparatorun keyfini çok kaçırdı, fakat Lu korkusuzdu ve tereddüt etmedi.

Diğer saltanat memurlarının desteğiyle, imparator sonunda Xichang’ın kaldırılması emrini verdi. Gizli istihbarat ajansı daha sonra yeniden görevine getirilse de, Shang Lu’nun çabası cesaret ve vatanseverlik olarak görüldü. İmparatora mektubu aynı zamanda edebi çalışmalar için ünlü bir hale geldi ve nesilden nesile aktarıldı.

İyilik Yapmak Aileye Kutsamalar Getirdi

Shang Lu, saltanat sarayına hizmeti boyunca birçok iyi şeyler yaptı. Rütbesini çok hafife aldı ve kişisel kazancı önemsemedi. Yaptığı herşeyde ulusun ve insanların iyiliğini ön plana aldı. Ming Hanedanlığı Tarihi’nde, “basit ve açık sözlü, sevecen ve eli açık. Fakat, önemli meselelere gelince, mantıklı ve kararlı.” şeklinde anlatılıyordu.

Shang Lu birçok çocuğa ve toruna sahipti. Aralarından çoğu da aynı zamanda saltanat için üst düzey yetkililer haline geldi. Yaşı ilerlediği zamanlarda, eski bir iş arkadaşı onu emekli olduğu evinde ziyaret etti ve şöyle dedi, “Seninle çalıştığım tüm seneler boyunca, hiçbir zaman seni birisini kantı olmadan yanlışlıkla suçladığını görmedim. Çocukların ve torunlarının ne kadar iyi olduğuna bir bak-bunlar her zaman doğru şeyi yaptığın için senin kutsamaların.”

İngilizce metin: İngilizce Metin İçin tıklayınız

Çince metin: Çince Metin İçin tıklayınız