Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Ağın Bir Tarafını Açık Tutmak

Tang, adama ağ ile hiçbir kuşu bırakmadığı yöntemin acımasız olduğunu ve en azından ağın bir tarafının açık bırakılması gerektiğini söyledi. (Resimleyen: Sherry Hsiao/Epoch Times)

M.Ö.1766 civarında, Xia Hanedanlığının son hükümdarı son derece zalim ve ahlaksızdı. Bu insanlar arasında büyük bir kızgınlık yaratıyordu. İnsanları zorluklardan kurtarmak için Tang, yol alarak tiranı devirdi ve ondan sonra Shang Hanedanlığını (M.Ö.1600-1066) kurdu.

Tang, Shang kabilesinin başı olduğu zaman, merhametli ve bütün canlılara şefkatli davrandığı için halk arasında çok popüler oldu.

Bir gün, Tang kırsalda yürürken, kafes gibi kocaman bir ağ ile kuşları yakalamaya çalışan ve “Gelin, kuşlar! Yüksek ya da düşük, doğu ya da batı nereye uçarsanız uçun, sadece ağıma girin! Hepiniz!” diye mırıldanan bir adama rastladı.

Tang durdu ve adama ağ ile hiçbir kuşu bırakmadığı yöntemin acımasız olduğunu ve en azından ağın bir tarafının açık bırakılması gerektiğini söyledi.

Tang, ağın üç tarafını kestikten sonra hafif bir sesle, “Ah, kuşlar! Sola yâda sağ tarafa istediğiniz gibi uçun. Eğer gerçekten yorgun iseniz, bu ağın içine gelin!” diye mırıldandı.

Ağı kuran adam dâhil herkes Tang’ın kuşlara gösterdiği merhamet karşısında duygulandı. İnsanlar Tang’ın büyük bir kişi olduğunun ve onun insanlara karşı mutlaka daha fazla merhametli olacağının farkına vardılar.

Bu haber çok hızlı bir biçimde geniş çapta uzak yerlere kadar yayıldı. Diğer kabilelerin liderleri bunu duyduktan sonra, onların hepsi boyun eğerek Tang’a biat sözü verdiler, çünkü Tang’ın çok iyi bir kral olacağına inandılar.

Tang 40’ten fazla kabileden destek aldı ki, bu Xia Hanedanlığının tiranlığını sona erdirmesi ve Shang Hanedanlığının kurucusu olmasında çok iyi bir temel oluşturdu.

Bu hikâyeden gelen 網開一面 (wǎng kāi yī miàn) deyimi tam olarak ‘ağın bir tarafını açık tutmak’ anlamına gelir. Başlangıçta, bu deyim網開三面 (wǎng kāi sān miàn) yani ‘ağın üç tarafını açık bırakmak’ haliyle kullanıldı.

Bu deyim artık, yanlış bir şey yapan kimseye bir çıkış yolu vererek ya da birine yollarını onarması için şans vererek sergilenen merhameti ifade etmek için kullanılır.

Tang hakkında bu hikâye, Sima Qian tarafından yazılan büyük Çin tarihi kitabı olan “Büyük Tarihçinin Kayıtları”nın III. Cildinde yer almaktadır.