Eski Çin Gelenekleri: Bai Lu

Facebook Logo LinkedIn Logo Twitter Logo Email Logo Pinterest Logo


Bai Lu sezonundan itibaren, sıcaklık düşerek hava serinlemeye başlar, sabahları otlarda ve ağaçlarda çiy görülmeye başlanır. Zaten Bai Lu ismindeki "Bai", beyaz, "Lu" da çiy demektir. Bai Lu sezonu, her yıl 7 Eylül günü civarında olur. Bu sezon 3 bölüme ayrılır. Çinlilerin ataları, uzun zaman gözlemler yaparak Bai Lu sezonunun özelliklerini öğrendi. Bir Çin atasözünde şöyle denir: "Bai Lu'nun ilk bölümünü oluşturan 5 gün boyunca kuğular güneye uçar; ikinci bölümünü oluşturan 5 gün boyunca kuşlar güneye döner; üçüncü bölümünü oluşturan 5 gün boyunca da kuşlar kış için kuru yemiş ve hububat stoku yapmaya başlar." Bu atasözüne göre, Bai Lu'dan sonra hava serinler.

Bai Lu, Eylül ayındaki ilk sezondur. Çiy, hava sıcaklığının düşmesi sonucu yerde veya alçak nesnelerde biriken küçük su damlalarıdır. Bu nedenle, Bai Lu havanın serinlediğini gösterir. Bai Lu gelince insanlar, sıcak yaz günlerinin artık geçtiğini ve serin sonbahar mevsiminin başladığını iyice hisseder. Bai Lu sezonundan sonra hava sıcaklığı gündüz 30 derecenin üstüne çıkabilir, ama geceleri 20 derecenin hemen üstüne, hatta altına kadar düşer. Böylece gündüz ile gece arasındaki hava sıcaklığı farkı 10 dereceyi aşabilir. Geleneksel Çin tıbbına göre, Yang etkenleri, kuzey yarımkürede gündüzün en uzun olduğu ve yazın başladığı Xia Zhi sezonunda doruğa ulaşır, buna paralel olarak Yin etkenleri de birikmeye başlar. Bai Lu sezonu gelince Yin etkenleri daha da artar, sabahları çiy de günden güne yoğunlaşır, yerde ve bitkilerde bir kat beyaz küçük su damlaları görülür. Başka bir atasözüne göre, yazın bitimini simgeleyen Chu Shu sezonunda hava hâlâ sıcaktır, her gün küvet dolusu suyla banyo yapılır; ancak Bai Lu sezonundan sonra kollar ve vücut çıplak olarak dışarıya çıkılmaması gerekir.

Bir başka atasözüne göre de, Bai Lu günü civarında beyaz çiyler görülürse bu, yılın son çeltik üretimi iyi olacağını gösterir. Geniş yüzölçümüne sahip olan Çin'in güney kesimi için, Bai Lu sezonu hava sıcaklığının hızla düşeceği, devamlı yağmur yağışının başlayacağı ve güneş ışığının hızla azalacağı anlamına gelir. Genellikle Bai Lu günü civarında yağmur yağar. Nitekim dün ve bugün Çin'in başkenti Pekin gibi birçok yerde yağmur yağdı. Çin'in güney kesimindeki yağmur yağışında yağış miktarı az, ancak yağışlı gün sayısı fazla olur. Ayrıca güney kesiminde gündüzleri güneş ışığı, yaz mevsiminin bitimindekinin yarısı kadar azalır. Bu eğilim kış mevsimine kadar devam eder. Bai Lu'nun bu özellikleri yılın son defa alınan çeltik ve pamuğunun üretimi için elverişli değildir; yılın ikinci defa alınan çeltiklerinin hasarı da etkilenir. Bu nedenle Bai Lu'nun özelliklerine göre tarım tekniğiyle ilgili önlemlerin alınması tavsiye edilir. Diğer yandan, Bai Lu, Xiao Man ve Xia Zhi'den sonra yağmur miktarı nispeten fazla olan bir sezondur; bu nedenle, Bai Lu sezonunda yağmur suyu biriktirme çalışmasına özen gösterilmeli.

Bai Lu'dan itibaren, gerçek anlamdaki serin mevsim başlar. Çok sayıda insan beslenmelerinde deniz ürünleri ve et yemeye öncelik verir ve bu mevsimde kolayca yakalanılan hastalıklar karşısında ihmalkâr davranır. Bu alışkanlık, kendilerine ve ailelerine bedensel zararlar verir, çalışma ve öğrenim yaşamını etkiler. Bai Lu sezonunda üst solunum yolları hastalıklarına yakalanmaktan kaçınılmalı. Özellikle alerji nedeniyle bu hastalıklara kolayca yakalanabilenler, beslenme konusunda dikkatli olmalı. Karides, balık, soğuk ve çiğ yemekler, acı, ekşi ve yağlı yemekler az yenmeli, hafif ve kolayca sindirilebilir yemekler tercih edilmeli. Modern tıbbi araştırmalara göre, tuzlu yemekler bronş hastalığını ağırlaştırır. Birçok bölgede astım hastalığının meydana gelme oranının, tuz tüketimiyle bağlantılı olduğu sonucu ortaya çıktı. Bu, astım hastalarının fazla tuzlu yememesi gerektiğini kanıtlıyor. Yemeklerin tadı gibi, niteliği de değişiktir. Farklı insanlara, değişik nitelikler uygundur. Bu nedenle herkes kendi besin bileşimini, mevsim özelliklerine göre ayarlamalı.

Bai Lu gelince, çay sevenler Bai Lu Çayı içmeyi sever. Bu sezondaki çay, yaz mevsimindeki aşırı sıcaklıktan sonra en iyi büyüme aşamasına gelir. Bai Lu Çayı, bahar mevsimindeki çay gibi yumuşaktır, fazla demlenemez ve yaz mevsimindeki çay kadar acı değildir. Bai Lu çayının kendine özgü mis gibi bir kokusu vardır. Bu nedenle Bai Lu çayı, en çok çay alışkanlığı olanları memnun eder. Ayrıca Bai Lu sözüne gelince, Bahar mevsimindeki çay artık bitmek üzeredir. Bu nedenle Bai Lu sezonu da başka bir çay tüketim zamanıdır.

* * *

Facebook Logo LinkedIn Logo Twitter Logo Email Logo Pinterest Logo

Clearharmony'de yayınlanan tüm makaleleri kopyalayabilir ya da çıktı alabilirsiniz, fakat lütfen kaynak belirtiniz.