Tarihsel Figürler: Tao Yuanming, “‘Kırların ve Bahçelerin’ İlk Büyük Şairi”

Tao Yuanming, “kırların ve bahçelerin” ilk büyük şairi (Resimleyen: Kiyoka Chu / Epoch Times)

Tao Yuanming seçkin bir şair ve saygın bir münzeviydi. Kırsal bölgede sakin ve münzevi bir yaşam isteğini ifade ederek kendisine “Tao, toplumdan elini ayağını çekmiş” veya “Beş söğüdün efendisi” derdi.

Tao’nun babası erken ölmüştü ve aile o zamandan beri yokluk içinde yaşamıştı. Genç yaşta Tao, Taozim’e çok ilgi duymuştu ve münzevi bir yaşama hayranlık duyuyordu. Yirmili yaşlarında çiftlikte çalışmaya ve Taoizm meditasyonları yapmaya başlamıştı.

Edebiyat ve şiire olan yeteneği dolayısıyla, sık sık devletten davet mesajları alıyordu. İlk başta politikaya olan gönülsüzlüğü ile bu fırsatları geri çeviriyordu, fakat daha sonra ailesine destek olmak için 29 yaşındayken alt kademede memur olmayı kabul etti. Birkaç yıl sonra, memurluktan istifa ederek doğup büyüdüğü köye döndü ve kasımpatı yetiştirmeye başladı.

35 yaşındayken yaşam zorlukları nedeniyle başka bir devlet işi yapmaya başladı ve eyalet sulh hâkimi oldu. Fakat 41 yaşındayken bir kez daha istifa etti.

İstifasından sonra Tao, ağır işçilik ile ailesini beslemek için yaptığı küçük çiftliğinde emekli olmaya karar verdi. Bazen şarabın, şiirin ve münzeviliğin keyfini çıkarıyor, fakat çoğunlukla doğal felaketler çiftçiliği vurduğunda açlık ve yokluğun sıkıntısını çekiyordu. Yine de, kırsaldaki güzel ve özgür yaşam tarzını anlatan şiirler ve nesirler yazdı. Bir nesirinde Çin ütopya terimi olan "Şeftali Çiçeğin Kaynağı” sözünü icat etti.

Saray mensubu kişilerin geniş çapta var olan yolsuzluk ve müsrifliklerini küçümseyerek, saray hizmetkârı olacağına yoksulluk içinde yaşamayı ve haysiyetiyle yakarmayı tercih edeceğini açıkça belirtiyordu. Ne yazık ki, bu son zamanlarında bir gerçek haline dönüşmüştü.

44 yaşında, saz ve samandan yapılmış ailesinin yaşadığı kulübe alev alarak yandı ve geçici olarak akraba ve arkadaşlarının desteği ile bir botta ikamet etmek zorunda kaldılar. 58 yaşına geldiğinde, aile oldukça fakir bir haldeydi ve zaman zaman yemek ödünç almak zorunda kalıyorlardı. Bir şiirinde, “Aile açlığı beni yiyecek için gitmeye zorladı, oysa ki gidecek hiçbir yer yok. Uzun zaman amaçsız dolaştıktan sonra nihayet bir kapıyı çaldım, fakat hiçbir şey söyleyemedim. Ev sahibi tahmin etti ve şefkatli davrandı, böylece yolculuğum meyve ile sonuçsuz kalmadı.” Birçok güzel nesir ve şiir yazmaya devam etti. Çoğu; yaşamdan ölüme, fakirlikten ve zenginliğe kadar Taoist anlayış da dâhil olmak üzere birçok konu hakkındaki anlayışlarını içeriyordu.

Tao Yuanming yaşamı boyunca fakirdi, fakat 63 yaşında ölümüne kadar olan süreçte zamanın geçmesiyle birlikte sağlam bir fazilet oluşturdu.