  |
| Song Hanedanlığından İmparator Taizu'nun Resmi |
Song Hanedanlığını (M.S. 960-1279) kuran ve Song’un İmparatoru Taizu olarak bilinen Zhao Kuangyin (M.S. 927_976), her zaman sözünü tutan, iyi kalpli ve yüce bir hükümdar olarak tarihe geçmiştir.
Aşağıdaki hikayeler, bize İmparator Taizu’nun karizmasını ve cazibesini resmeden aynı dönem Song Hanedanlığı Tarihi ve notlarından alınmıştır.
“Tutumlu Olmak Nimetlerin Değerini Daha İyi Bilmeye Yardımcı Olur”
Song İmparatoru Taizu tutumlu yaşadı ve nefsani zevklerden uzak durdu. Saf bir zihni vardı ve emrindekiler için bir örnek oluşturuyordu. Sonraki kuşaklar onun iktidara geldiği dönemde şahlanmış ahlaki ve kültürel düşüşü tersine çevirmesi nedeniyle itibar ettiler. İmparator Taizu sarayındaki hasır paravanların çerçevelerine kumaş örtülmesini böylece ömürlerini uzatmaları için emir verdi. Kısa elbisesini iskelekuşu tüyü ile süslediğini gören büyük kızına bunu yapmamasını söyledi.
“Varlıklı ve saygın bir aileye doğdun. Tutumlu olmak nimetlerin değerini daha iyi anlamaya yardımcı olur.” dedi.
Son Dönem Shu Hanedanlığının son imparatoru Meng Xu, bugünkü Sichuan bölgesini M.S. 934-964 arasında yönetmişti. Song’a ordusunun yenilmesi üzerine teslim olmuştu. İmparator Taizu, Meng Zu’nun klozeti üzerinde yedi adet çok nadir bulunan elmas gömülü olduğunu duyunca onu parçalamıştı.
“Lazımlığı güzelleştirmek için yedi elmas öyle mi?” dedi Meng’e. “Yiyecek koyulan kaseyi nasıl dekore edeceksin? Bir ülkeyi bu savurganlık kadar hızlı başka hiçbir şey yıkamaz.”
(History of the Song Dynasty: Basic Annals of Emperor Taizu’dan uyarlanmıştır.)
Genel Affa Rağmen Cezalandırılan Zalim Katil
İmparator Taizu cömertliğiyle biliniyordu. Fakat cömertliği onu sosyal adalaleti korumaktan da geri bırakmıyordu.
Kişisel kinden dolayı Fan Yichao, bugünkü Henan ili olan Shaan bölgesinde yaşayan Chang ailesinin 12 üyesini öldürdü. Kurtulan tek kişi ailenin en genç oğlu Chang Liuliu’ydu. Cinayetler Son Dönem Zhou zamanında, İmparator Taizu iktidara gelmeden önce, Fan kaçak durumundayken gerçekleşti.
İmparator Taizu saltanata geldiğinde, bir genel af yayınladı. Birkaç yıl sonra Chang Liuliu, Fan’ı yakaladı ve yerel yetkililere götürdü. Shaan bölegesindeki yetkililer, Song Hanedanlığının başında yayınlanan genel affa göre Fan’ın idam edilmekten kurtulabileceğine dair bir rapor hazırladı.
İmparator Taizu, “Zalimce 12 aile üyesini öldüren birisi nasıl genel bir af yüzünden kurtulabilir?” dedi ve Fan’ın idam edilmesini emretti.
(History of the Song Dynasty: Records of Criminal Laws’dan uyarlanmıştır.)
Tarih İçin Büyük Önem
İmparator Taizu saltanata gelmeden önce bir savaşçıydı ve savaş sanatlarında iyiydi. Cesaretli ve korkusuzdu. Fakat saltanat sarayının günlük aktivitelerinin kaydını tutan tarihçinin yazdığı notlar onu korkutuyordu.
İmparator Taizu tarihe büyük önem verirdi, çünkü bir kişinin başarıları ve başarısızlıkları sonraki nesillere değerlendirmeleri için aktarılıyordu.
Bir gün İmparator Taizu sarayın arka bahçesinde kuşları vuruyordu. Emri altındakilerden biri, önemli bir konu olduğunu iddia ederek onu görmek istedi. İmparator Taizu adamla oturdu fakat konuyu önemsiz olarak değerlendirdi ve oldukça mutsuz oldu. Emri altındaki kişiyi, boşuna acil olduğunu idda ettiği için azarladı.
Adam, “Majesteleri, naçizane fikrime göre, bu konu kuşları vurmaktan daha acil.” dedi.
Öfkeli bir şekilde İmparator Taizu, adamın suratına balta sapıyla vurdu, ve iki ön dişine çarptı. Adam öne eğildi, dişlerini aldı ve cebine koydu.
Sinirli imparator bağırarak, “Dişerini tutmaya çalışıyorsun çünkü bana ödetebileceksin.” dedi.
“Majesteleri size herhangi bir ücret ödetebilecek pozisyonda değilim. Fakat, tarihçinin bugün ne olduğunu belgemesi gerekecek.” dedi.
İmparator Taizu paniğe kapıldı, fakay aynı zamanda hoşnut oldu. Biliyordu ki emri altında olan adam kendisine karşı sadakatini gösteriyordu. Adamını altın ve ipekle ödüllendirdi.
(News Recorded at Susui by Sima Guang’dan uyarlanmıştır.)
Yönetim İçin Üç Gizli Yemin
Song Hanedanlığını kurduktan sonra İmparator Taizu, varisleri tarafından okunmak üzere taşa üç yemin oydurdu. Taş bir odada kilitlenmişti, sadece saltanat ailesinden birkaç yöneticinin erişime izni vardı. Başbakanlar bile onun hakkında hiçbirşey bilmiyorlardı. Her imparator, görev almasıyla birlikte, gizli odaya gidip diz çökerek üç yemini okuyabilecekti.
Bu, Moğollar Song’u yenilgiye uğratana ve sarayı ele geçirene kadar böyleydi, sonrasında yeminler açıklığa kavuşmuştu:
1- Eğer İmparator Taizu’dan saltanatı devralmış olan Son Dönem Zhou saltanat ailesinin nesilleri, herhangi bir suç işlerse, işkence görmeyeceklerdi – Song’u devirmek için komplo kurmuş bile olsalar. Halk önünde idam edilmeden, hapishanede intahar etmelerine izin verilecekti, ailelerine sezdirilmeyecekti. 2 – Saltanata spesifik öneriler veren kişilerin veya bilginlerin hiçbiri düşünceleri nedeniyle öldürülemeyecekti. 3- Çiftçilerin vergileri artırılmayacaktı.
İmparator Taizu, Song Hanedanlığının temel yönetimini bu üç yemin üzerine kurdu. İyi günde kötü günde Song’u desteklemiş olan Son Dönem Zhou saltanat ailesinin nesilleri İmparator Taizu’nun cömertliğini, etkinliğini ve sağduyusunu tasdik etmişlerdi. Yeminlere bağlı olarak, tüm başarılı Song imparatorları düşük seviyedeki yetkilileri öldürmekten de engellendi.
İkinci yeminde kritik olarak önemli olan ise, bilginlerin öldürülmesinin yasaklanmasıydı. Bu, az eğitimli bir savaşçı olan İmparator Taizu’nun kurduğu Song Hanedanlığında, tarihe “nezaketin kuralları”nı geçiren kişi olarak somut bir örnek oluşturacaktı.
Şiirdeki başarıları kendisini Çin tarihinde edebiyat dâhileri arasında sokan Su Shi, Song saltanat sarayını şiirlerinde dokundurma hedefi haline getirdi. Başka bir dönemde, çoktan idam edilebilirdi, ve ailesi de aynı şekilde. Sadece rütbesi indirildi, ve sonra kariyerine saltanat hiyerarşisinde devam etti.
Batı ve Doğu Han’ın kurucularına kıyasla, önde gelen general ve stratejistlerle çevrili olan Tang, ve son dönem Ming hanedanlıkları, yeni hanedanlıklar kuran diğer imparatorlar, İmparator Taizu’nun tek sahip olduğu Zhao Pu gibi asistanlarından bile daha iyi değillerdi. İmparator Taizu, daha çok kendisine güveniyordu. Jianlong’un saltanatı sırasında (M.S. 960 – 963) çıkış yapmasını sağlayan, Çin’in büyük topraklarında yetmiş yıldır süren karışıklığa son verdi, ve bu üçyüz yıl sürecek olan Song Hanedanlığına zemin hazırladı.
Sima Chi, Sima Guang’a (Comprehensive Mirror in Aid of Governance’dan bilinen tarihçi), “İç ve dış tehditler olmaksızın, bize büyük nimetler getiren deniz tarafından sınır çizilmiş tüm ittifakın birliğinin nedeni, İmparator Taizu’nun dürüstlüğü ve yüceliğindendir.” dedi.
İki ünlü bilgin daha, Fan Zhongyan ve Cheng Yi, İmparator Taizu’nın bir tek çalışanını bile gelişigüzel öldürmemesinin erdemini ayakta alkışladılar.
Ming Hanedanlığını kuran Zhu Yuanzhang; İmparator Taizu’ya cenntein kurallarını şart koşmasından, insanların popüler isteklerine razı gelmesinden, 300 yıldan fazla süren birliği ve kamu yönetimini getirmesinden, barış ve refah içinde bir nesil ortaya çıkmasını sağlayan erdemli hükümdarlığından dolayı saygı duydu.
(Üç gizli yemin bölümü On the Song Dynasty, by Wang Fuzhi’den uyarlanmıştır.)
İngilizce metin: İngilizce Metin İçin tıklayınız
Çince metin: Çince Metin İçin tıklayınız
* * *
Clearharmony'de yayınlanan tüm makaleleri kopyalayabilir ya da çıktı alabilirsiniz, fakat lütfen kaynak belirtiniz.
devamı ...