Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Sokakta Duydu, Yolda Söyledi

Mao Kong, sokakta gökten büyük bir et parçasının düştüğünü duydu. Ve açıklaması olmayan bir dedikodu yaydı. (Resimleyen: Mei Hsu / Epoch Times)

Savaşan Devletler döneminde (M.S.475-221), Qi Devletinde Aizi adında bir âlimin, Mao Kong adında bir arkadaşı vardı.

Birgün Mao, Aizi’yı ziyarete gitti ve ona: “Geçen ay gökten büyük bir et parçası düştü. O, 100 metre uzunluğunda ve 34 metre genişliğindeydi.” dedi.

Aizi kuşkuyla: “Sen ciddi misin?” diye sordu.

Mao “Yaklaşık 67 metre uzunluğundaydı.” diyerek kendini düzeltti. Aizi’nın hala şüphelendiğini görünce Mao bir kez daha kendi söylediğini düzeltti ve “O yaklaşık 34 metre uzunluğundaydı” dedi.

Aizi güldü ve “Bu et parçası gökten tam olarak nereye düştü?” diye sordu.

Mao cevap veremedi. Sadece herkesin bunu kendisine söylediğini itiraf edebildi.

Aizi, içten ama ciddi bir şekilde arkadaşına: “Bu gerçek yâda açıklaması olmayan bir rivayet olsa bile, yolda duyduğum bir şeyi anlatmak çok sorumsuzca.” dedi.

"Sokakta duydu, yolda söyledi” ifadesi, büyük Çinli felsefecilerden biri olan Konfüçyüs (M.S.552-479) tarafından verilen bir derse dayanmaktadır.

Konfüçyüs’ün (Kong Zi olarak da bilinir) birçok öğrencisi vardır ve öğretilerinde birçok defa erdem ve sadakat konularına vurgu yapmaktadır. O, öğrencilerinden birine bir defasında şunu söyledi: “Sokakta duyduğunuzu bize anlatmak erdeminizi boşa harcamaktır.”

Bu ifade, Konfüçyüs’ün sözleri ve fikirlerini içeren “Konfüçyüs Analektleri” kitabında yer almaktadır. Bu kitabın, Konfüçyüs’ün öğrencileri tarafından Savaşan Devletler döneminde yazılıp, derlendiğine inanılmaktadır.

“Sokakta duydu, yolda söyledi” olarak tercüme edilen Çince 道聽塗說 (dào tīng tú shuō) ifadesi, daha sonra bir deyim haline geldi. Bu deyim, söylenti çıkarmak veya yaymak yâda dedikodu yapmak gibi sorumsuz davranışları tanımlamak için kullanılır.