Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Hurmayı Bütün Yutmak

Mağrur genç adam, yaşlı doktora hurmayı çiğnemeden yutabileceğini söyledi. Bu şekilde yapınca da hurma yüzünden boğuldu. (Resimleyen: Jane Ku / Epoch Times)

Bir gün, yaşlı bir Çin tıbbı doktoru yolda yürürken bir armut ağacının altında armutları yiyen genç bir adam gördü.

Genç adamın sağlığından endişe duyan doktor ona, “Tek seferde çok fazla armut yersen uykun kaçabilir. Armut dişler için iyi ama dalak ve mide için zararlıdır.” tavsiyesinde bulundu.

Yaşlı adamın çok ciddi ve içten olduğunu görünen genç adam cebinden birkaç tane taze hurma çıkardı ve “Eğer bu hurmaların hepsini yersem sağlığıma zararı olur mu?” diye sordu.

Doktor şöyle cevap verdi: “Hurma dalak ve mide için iyi fakat dişler için zararlıdır. O yüzden, tek seferde çok fazla hurma yersen de iyi değil.”

Genç adam biraz düşündükten sonra dedi ki, “Tamam, bir fikrim var. Armutları çiğneyebilirim ama onları yutamam ama hurmaları çiğnemeden yutabilirim. Bu durumda, ne dişlerime ne de dalağıma zarar verirler.”

Derken, genç adam bir hurmayı ağzına atıp komple yuttu. Ardından o hurma yüzünden boğuldu.

Zavallı genç adam yaşlı doktorun tavsiyesini doğru bir şekilde anlamadı. Aslında doktorun uyarısı, gıda ve vücut arasındaki dengeyi ve kişinin bir şeyi çok fazla yerse sağlığına iyi gelmeyeceğini vurgulamaktaydı.

Genç adam doktorun sözlerini tamamen anlamadan önce acele ile hareket etti.

Hurmayı bütün yutmak kesinlikle sindirimi etkiler, armutları çiğnedikten sonra tükürmek ise boşa ziyandır.

Bu hikâye, Güney Song Hanedanlığı (M.S.1127-1279) döneminde İlke Okulunun önde gelen isimlerden biri olan Zhu Xi tarafında yazılan bir kitaptan gelmektedir.

Daha sonra, ‘hurmayı bütün yutmak’ anlamına gelen 囫圇吞棗 (hú lún tūn zǎo) ifadesi bir deyim oldu.

Bu deyim, düşünmeden bir eyleme katılmak veya kavramadan başka kişinin eylemlerini taklit etme durumu ifade etmek için kullanılır.