Tarihsel Figürler: Mozi "Barış ve Sevgi Üzerine Büyük Çin Filozofu"

Mozi (M.Ö. 470 – 391), Laozi ve Konfüçyüs’ten (M.Ö. 571–479) sonra dünyaya gelmiş ve Savaşan Devletler (M.Ö. 476–221) ve İlkbahar ve Sonbahar (M.Ö. 770–476) döneminde yaşamıştır. O çağ zulmün çok fazla olduğu, karanlık bir devirdi.

Bu kargaşa döneminde, krallar dâhil herkes, devleti yönetmek için uygun yöntemler bulmakta zorlanıyordu. Bu duruma karşı birçok filozof doktrinleri, insanların davranışlarını ve ahlakını kontrol altına almak da dâhil olmak üzere, tüm sosyal sorunları ele almak için ortaya çıkıyordu.

Mozi’nin gerçek adı Mo Di’ydi. Mozi, coşkulu bir hümanistti. Mohizm adı verilen “Evrensel sevgi ve savaş yok” teorisinin kurucusuydu. Çin’de büyük filozoflarından biri olarak bilinmektedir.

Mozi’nin bakış açısına göre, dünyanın kargaşa içinde olmasının nedeni, insanların kişisel çıkarlara önem vermesi ve bencillikti. Bu durum, insanların merhametli olmalarını ve birbirlerini sevmelerini engelliyordu. Ne zaman ki insanlar, başkalarını kendileri gibi severlerse, başkalarına kendi akrabaları gibi davranırlarsa, diğer ülkelere kendi ülkeleriymiş gibi değer verirlerse ve tamamen bencil düşünmeyi bırakırlarsa, dünya artık bir savaş içinde olmayacak ve gerçek barışa erişilmiş olacaktı.

Mozi, “savaş yok” teorisini açıklarken, savaşın insanlar için insafsız ve çok trajik olduğuna inanıyordu. Her savaş, sayısız canlıyı, aileleri ve mülkü yok ediyordu. Bu nedenle Mozi savaşa karşıydı ve acilen durdurulması gerektiğini söylüyordu.

Bunun yanı sıra, “evrensel sevgi ve savaş yok” teorisinde Mozi, devlet memuru olarak, bilgelerin ve yetenekli insanların, aile geçmişlerine ve sosyal statülerine bakılmaksızın işe yerleştirilmelerini, yozlaşmış memurların ise derhal işten alınmaları gerektiğini söylüyordu.

Mozi ayrıca, çok para harcanan cenaze törenlerine ve boş zamanlardaki müzik aktivitelerine de karşıydı, bunların zaman ve maddi kayıp olduklarını düşünüyordu. Bu düşünceler, Konfüçyüs’ün düşünceleriyle çelişiyordu ve bu nedenle Çinli insanlar için bunları kabul etmek zordu.

Mozi’nin dünya barışı için olan çalışkan ve fedakâr ruhu olağanüstüydü. Mozi’nin M.Ö. 350 yıllarındaki “Evrensel sevgi ve savaş yok” teorisi bugün hala var olmakta ve büyük bir noktaya parmak basmaktadır.

İngilizce metin: http://www.theepochtimes.com/n2/china-news/mozi-the-great-chinese-thinker-on-peace-and-love-263492.html