Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Sadece Numara Yapmak İçin Bulunmak

Çin deyimi olan 濫竽充數 (làn yú chōng shù) kelime kelime tercümesi “flüt çalmayı bilmediği halde flüt çalanların arasında bulunmak” anlamına gelmektedir ve bu deyim sıkça “sadece numara yapmak için orada olmak” olarak da tercüme edilir.

Bu deyim, Savaşan Devletler Döneminin (M.Ö.475-221) sonunda yazılan “Han Feizi”¹ (韓非子) adlı bir kitapta Nanguo adındaki bir adam ile ilgili hikâyeden gelmektedir.

Hikâyeye göre, o zamanki Qi Devletinin kralı birden fazla bambu borusundan oluşan üflemeli bir enstrüman olan yu’yü dinlemeyi çok seviyormuş. Kral özellikle 300 kişilik bir orkestradaki bütün müzisyenlerin birlikte yu ile çaldıkları muhteşem müziği dinlemekten büyük keyif alıyormuş. Bu nedenle saraydaki müzisyenlere cömert ödemeler yapılırmış.

Nanguo, kralın bu cömertliği öğrenmiş ve yu’yü nasıl çalacağını hiç bilmediği halde kraliyet orkestrasının bir üyesi olmaya çalışmış.

Orkestra her defasında kral için çalarken, Nanguo sadece diğer müzisiyenlerle birlikte oturuyor ve çalıyormuş gibi yapıyor ama hiç ses çıkartmıyormuş, bu yüzden hiç kimse onun bu hilesini fark etmemiş.

Birkaç sene sonra, kral vefat etmiş ve oğlu tahta geçmiş. Yeni kral da yu dinlemeyi çok seviyormuş, fakat babası gibi orkestra halinde değil, daha çok solo icraları tercih ediyormuş. Dolayısıyla, bütün müzisyenleri sırasıyla tek tek dinlemek istemişler.

Nanguo bu haberi duyunca oldukça korkmuş. Hilesinin fark edilmemesi için hemen eşyalarını toplayıp, saraydan kaçmış.

Daha sonra, “sadece numara yapmak için orada olmak” bir deyim haline gelmiş ve belirli bir alandaki profesyonellerin arasında hiçbir niteliğe sahip olmadığı halde, sadece bir görevdeki boşluğu doldurarak kendilerini gizlemeye çalışan insanları tanımlamak için kullanılmış.

Bu deyim aynı zamanda yetenek ve kabiliyete sahip olmayan insanlarla alay etmek için de kullanılır. Eğer kişinin kendini ifade etmesi için kullanılırsa, bu deyim o durumda sadece kişinin alçakgönüllülüğü ifade etmektedir.

Not:

1. Han Feizi (M.Ö.281-233), Çin tarihindeki yasalcı filozoflardan biridir. Bu kitapta onun siyasi felsefesi ayrıntılı ifadelerle yer almakta ve 55 bölümden oluşmaktadır. Kitapta antik Çin dönemine ait çok değerli hikâyeler yer almaktadır, bu nedenle oldukça zengin bir içeriğe de sahiptir.