Tarihsel Figürler: Liu Xiu, “Büyük Merhamete Sahip Kararlı İmparator”

Liu Xiu, büyük merhamete sahip kararlı bir imparator (Resimleyen: Zona Yeh/Epoch Times)

Han Hanedanlığı, Wang Mang tarafından gasp edilen iki ayrı bölümden oluşuyordu. Önceki bölüm (Eski Han) (M.Ö.196 – M.S.5) başkenti batı Chang-an’da olduğundan Batı Han Hanedanlığı olarak bilinmektedir. Sonraki Han’ın başkenti Luoyang’dı ve tarihçiler onu Doğu Han Hanedanlığı (M.S. 29-210) olarak adlandırdılar.

Han İmparatoru Guangwu, Liu Xiu (ölümünden sonraki adı, “Parlayan Savaş İmparatoru” anlamına gelir) Çin’i yeniden birleştirmesinin ardından Doğu Han Hanedanlığını kurdu. O, askeri stratejiler konusunda uzmanlaşmış olmasının yanı sıra, aynı zamanda da açık ve dürüst kişiliği ve ödüllendirme ve cezalandırmaları adil ve şeffaf bir şekilde gerçekleştirmesi ile bilinir.

Batı Han Hanedanlığı tahtının Wang Mang tarafından gasp edilerek Doğu Han Hanedanlığının kurulması sürecinde, Çin iç savaşlar nedeniyle harap oldu. Liu Xiu kendini imparator ilan ettikten kısa bir süre sonra, savaşın parçaladığı bir devlet görünümünden kurtularak Han Hanedanlığını yeniden eski gücüne kavuşturmak için ekonomiyi canlandırmak ve komşu ülkeler ile barış sağlamak amacıyla bir dizi politika benimsemiştir.

Liu Xiu, savaş zamanındaki astlarının yerine, devlet işlerini idare etmesi için eğitimli bilginleri topladı. O, generallerin savaş alanında iyi ama birçoğunun savaş sırasındaki başarılarının verdiği kibirden dolayı emir ve yasalara itaat etmediklerinden, medeni yasalar konusunda iyi olmadıklarına inanıyordu. O, 360’ın üzerinde generali büyük bir zenginlik ve dük unvanı ile ödüllendirdi ama aldığı güvenlik kurallarından sonra onları hükümet işlerinin dışında tuttu.

Hanedanlığın güçlü bakanların yâda yerel klan liderlerinin eline düşmesini önlemek amacıyla, valilerin bizzat kendisini bilgilendirmesi için bir sistem kurarak merkezi hükümeti güçlendirdi.

O, gaspçı tarafından tanıtılan acımasız yasaların geniş çaplı kızgınlığa neden olduğunu kabul etti, bu yüzden kölelerin yâda küçük suçluların serbest bırakılması ve kölelerin üzerinde işkence uygulanmasını yasaklamak için birçok defa af emri yayınladı. Onun savaş deneyimi, bir hükümdar olarak, anlaşmazlıkları barışçıl yollardan çözmeyi tercih ederek değişti ve bu yüzden, büyük merhameti ile karar veren bir imparator olarak tanınmasını sağladı.

Vergi sistemi için, vergi yükünü azaltmak iççin asgari vergilendirme politikaları benimsedi. Tarı ve sulamayı teşvik etmek için çiftçilerden aldığı vergileri 10%’dan %3,3’e düşürdü. Ayrıca iç savaş sırasında en çok zararı gören yaşlılara, dul ve yoksullara destek sağlamak için vergi indirimi politikasını benimsedi.

Sınır güvenliği sorunları için, sınır alt yapıları güçlendirildi ve sınır savunma sistemini geliştirdi. Mahkûmlar cezalarının azaltılması karşılığında sınır askeri hizmetlerine katılmaları için teşvik edildi.

Liu Xiu, kendine karşı katı olmasına rağmen diğerlerine karşı büyük bir hoşgörü ile davranması ile ünlüdür. İç savaş sırasında, düşmanı olan birçok general ona katıldı ve onlara büyük güven verdi. Onun hükümdarlığı zamanında yaşanan ciddi bir deprem sırasında, kendini halkını felaketten korumak için yeterli erdeme sahip olmamakla suçladı.

Saltanatı altında, toplum hızla iç savaşın yol açtığı yıkımdan kurtuldu, sosyal çatışmalar hafifledi ve insanlar huzurlu ve mutlu bir hayat yaşadılar.