Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Tian Ji’nin At Yarışı

Qi kralı çok şaşırır ve Tian Ji’ye bu kadar kısa bir sure içinde böylesine iyi atları nereden edindiğini sorar. Tian Ji’de onunla Sun Bin’in stratejisini paylaşır. (Epoch Times’tan, Catherine Chang tarafından)

Savaşan Devletler döneminde (M.S.475-221), büyük bir askeri stratejisti olan Sun Bin (孫臏) (M.S.316’da öldü) muhtemelen “Savaş Sanatı” kitabının yazarı Sun Zi (孫子) yada Sun Tsu’nun soyundan gelmektedir.

Sun Bin, Wei devletindeki kötü yönetimce iftira atılıp, cezalandırıldıktan sonra Qi devletine kaçtı. Qi devletinin tanınmış generali Tian Ji (田忌) onu kabul etti ve arkadaş oldu.

O zaman Qi devletinin kralı atlarına çok düşkündü. Tian de at yarışlarına meraklıydı. Yarışlara çok para yatırıyordu ama her zaman soylulara karşı kaybediyor ve her yarıştan sonra evine mutsuz bir şekilde dönüyordu.

Bir gün Sun Bin, at yarışlarını gözlemlemeye karar verdi. Standart olarak üç turdan oluşan yarışın her turunda sadece tek bir at kullanılmakta ve en çok tur kazanan galip gelmekteydi.

Herkesin atları üç farklı sınıfa ayırdığı Sun’un dikkatini çekti: birinci sınıf, ikinci sınıf ve üçüncü sınıf. O atlar arasında çok fazla fark olmadığını da fark etti.

Sun Bin, yarıştan sonra eve döndüğünde umutsuz Tian’e: “Arkadaşım sizin bir sonraki yarışı kazanmanızı sağlayacak bir fikrim var.” dedi.

“Gerçekten mi! Çabuk söyle.”

Sun Bin gülümseyerek şunları söyledi: “Ben kralın en iyi atına karşı senin en iyi atını, kralın ikinci sınıf atına karşı senin ikinci sınıf atını ve kralın üçüncü sınıf atına karşı senin üçüncü sınıf atını kullandıklarını gözlemledim. Bu yüzden her üç turu da kaybettin.”

“Gelecek sefer, birinci sınıf olarak senin üçüncü sınıf atını, ikinci sınıf olarak birinci sınıfı ve üçüncü sınıf olarak da ikinci sınıf atını kullan. Bu şekilde, kralın en iyi atına karşı kesinlikle kaybedeceksin ama diğer atlarının iki yarışı kesin kazanacak ve sonunda yine sen kazanmış olacaksın.”

“Ne harika bir fikir! Neden bunu hiç düşünemedim?” diyen Tian ertesi gün kraldan neşeyle başka bir yarış istedi.

O gün yarışın sonucu Sun Bin’in önceden söylediği gibi oldu. Tian üç yarıştan ikisini kazanarak, yarışın genel galibi oldu ve kraldan gümüş dolu bir de çanta kazandı.

Kral çok şaşırdı ve Tian’den bu kadar kısa sürede böyle iyi atları nereden edindiğini sordu. Tian’de ona Sun Bin’in stratejisini anlattı.

Kral daha sonra Sun Bin’i saraya çağırdı. Sun Bin’in analiz ve stratejileri karşısında oldukça etkilenen kral onu askeri baş danışmanı olarak atadı.

Sun Bin’in yardımıyla Qi Devleti birçok savaşı kazandı.

“Tian Ji’nin at yarışı”olarak tercüme edilen Çince 田忌賽馬 (Tián Jì sài mǎ) deyimi, günümüzde bir çıkmazı çözmek için kişinin yenilikçi bir strateji yâda yöntem geliştirerek elde ettiği olumlu sonuçları tanımlamak için kullanılır.