Deyimler

  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Savaş Silahlarını Yeşim Taşı ve İpeklerle Değiştirmek

    “Savaş silahlarını yeşim taşı ve ipeklerle değiştirmek” deyimi mecazi bir ifadedir ve savaştan barışa veya düşmanlıktan dostluğa dönme anlamına gelmektedir. Aynı zamanda, bazı kötü şeyleri iyi yönde çevirmeyi tavsiye ederken de kullanılır. Bu deyime ait hikâye “Huai Nan Zi” (淮南子) kitabının birinci bölümünde yer almaktadır.
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Açlığı Yatıştırmak İçin Bazlama Çizmek

    Bir gün, imparator bakanlarını çağırmış ve liderlerin seçilme yönteminden memnun olmadığını söylemiş. İmparator, dürüst Lu Yu’den tarih kâtipliği gibi önemli bir liderlik görevi için tavsiyede bulunmasını istemiş. O dönemde, liderlerin seçilme şekli hep güçlü ve etkili liderler tarafından tavsiye edilmeye dayanmaktaymış...
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Tilkinin, Kaplanın Gücünü Sömürmesi

    “Tilkinin, kaplanın gücünü sömürmesi” deyimi yukarıdaki belgelenen metinden gelmektedir. Bu deyim, başkalarının adını kullanarak diğer insanları baskı altına almaya çalışan bir kişiyi tanımlamak için kullanılır. Tilki kısa sürede böyle bir gücün tadını çıkarabilir, fakat onun hilesi zaman içinde şiddetle cezalandırılacaktır.
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Ejderha Resmine Son Noktayı Eklemek

    Güney Hanedanlığı döneminde (M.S.420-589), Sengyou Zhang adında büyük bir ressam varmış. O, iyi resim çizme becerisiyle tanınmaktadır ve çizdiği resimlerin hepsi gerçekçi görünmekteymiş. Bir gün, Jinling şehrindeki An Le Tapınağının duvarlarına ejderhalar çizmesi için davet edilmiş.
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Yarı Yolda Bırakmak

    “Yarı yolda bırakmak” deyimi Konfüçyüs’ün 4 kuralına uygun kutsal yazılarından biri olan “Ortalama Doktrini¹”den gelmektedir. Savaşan Devletler Döneminde, karısıyla beraber Yue Devletinde yaşayan Yangzi Yue adında bir kişi varmış. Bir gün, yol üzerinde bir parça altın görmüş. Yue onu almış ve eve dönüp karısına göstermiş.
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Yılana Ayak Eklemek

    Savaşan Devletler Döneminde (M.Ö.476-221), Chu Devletinde bir lider varmış. Bir gün, bu lider ataları için gerçekleştirdiği tapma töreninin ardından kendi adamlarına bir testi şarap vermiş. Fakat o kadar fazla kişi için bir testi şarap yetmeyecekmiş. Lider kime vermesi gerektiğini bilememiş. Tam o sırada, bir kişi şöyle bir öneride bulunmuş...
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Birine Yeni Gözle Bakmak

    Lu Meng, gençken okumayı hiç sevmezken, dövüş becerilerini geliştirmeyi çok seviyormuş. Bir general olduktan sonra Lu, hala okumayı reddetmiş, bu yüzden de sadece bir savaşçı olarak anılmıştır. Bir gün, Wu Devletinin Kralı ona, “Bir general olarak, sürekli bilgini zenginleştirmen lazım.” demiş. Lu Meng ise buna karşılık...
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Bir İneğe Ut Çalmak

    Savaşan Devletler döneminde (M.Ö.467-221), Lu Devletinde Mingyi Gong adında bir müzisyen varmış. O, bir yedi-telli geleneksel Çin udu olarak adlandırılan Qin (琴) çalmayı çok severmiş. Bir gün, Gong evde Qin çalarken camdan yakındaki büyük bir ağacın altında sakin bir şekilde duran bir inek görmüş.
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Fideleri Çekerek Büyümelerine Yardımcı Olmaya Çalışmak

    “Fideleri Çekerek Büyümelerine Yardımcı Olmaya Çalışmak” deyimi ilk olarak Çin tarihinin büyük filozoflarından biri olan Mengzi’nin (aynı zamanda Mencius da bilinir) “Gong Sun Chou Shang” isimli bir makalesinde geçmektedir. Bu makalede Mengzi, sabırsız bir çiftçi ile ilgili hikâyeyi anlatmaktadır.
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: “Kendini Besleyen Kişinin Elini Isırmak”

    Çince “Kendini besleyen kişinin elini ısırmak” deyiminin Türkçe tam karşılığı “nankörlük” kelimesiyle aynı anlama gelmektedir. Bu deyim, ilk olarak Eski Han Kitabı’nın 76. Bölümünde yer almaktadır. Bu bölümde, Batı Han Hanedanlığı dönemindeki seçkin bir bilgin ve devlet lideri olan Zhang Chang ile ilgili hikâyeler kaydedildi.
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Kişi Elleri ve Ayakları İle Ne Yapacağını Bilemez

    “Kişi elleri ve ayakları ile ne yapacağını bilemez” deyimi, aynı zamanda “ne yapacağını bilmez” veya “şaşırmış bir durumda” olarak da tercüme edilebilir. Kelimenin tam anlamıyla, bu ifade, kişi ellerini ve ayaklarını nereye koyacağını bilmez anlamına gelir. Bu deyim aslen, Savaşan Devletler döneminde Çinli filozof...
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Savaşmadan Düşmanı Bastırmak

    Bu deyim, savaşmadan düşmanı bastırma fikrini ifade etmektedir. Eski Çin generali ve ünlü askeri klasik “Savaş Sanatı” kitabının yazarı Sun Zi’ye göre, bu en yüksek ve savaşa başvurmadan önce her zaman ilk olarak denenmesi gereken stratejidir. Sun Zi, usta bir liderin mücadele etmeden düşman askerini bastırabileceğini, saldırmadan düşman şehirlerini elde edebileceğini ve uzun bir harekât yapmadan düşman iktidarını devirebileceğine inandı.
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Görünüş Zihinden Kaynaklanır

    “Görünüş Zihinden Kaynaklanır” deyimi aynı zamanda da “Algılama ruh ile değişir ” olarak çevrilebilir. Bu ifadenin İlkbahar ve Sonbahar Dönemi sırasında “Otuz-Altı Taktik” kitabının yazarı Sun Bin’in öğretmeninden geldiği söylenmektedir. Ayrıca, Song Hanedanlığında Xiyi Chen tarafından yazılan “Zihin ve Görünüş Üzerine Makaleler”...
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Kalpte Hançer Ama Ağzında Bal

    “Kalpte hançer ama ağzında bal” deyimi “Gülümsemenin ardında hançer gizlenmekte” olarak da tercüme edilebilir. Bu deyim genel olarak bal gibi bir dile ama şeytani bir kalbe sahip olan kişileri tanımlamak için kullanılır. Bu deyim, Song Hanedanlığında yaşayan Sima Guang (1019-1086) tarafından yazılan Çin tarih kitabı Zizhi Tongjian’daki bir hikâye dayanmaktadır. Linfu Li, Tang Hanedanlığı İmparatoru Xuanzong (685-762) döneminde başbakandı.
  • Çin Deyimleri ve Hikâyeleri: Yaşlı İneğin Kendi Buzağını Yalaması

    “Yaşlı ineğin kendi buzağını yalaması” deyimi, ebeveynlerin çocuklarına olan sevgisini tanımlamak için kullanılır. Bu deyim, Han Hanedanlığı tarihini M.S.6 - 189 tarihlerini kapsayan resmi Çin tarih metni “Han’ın Son Dönemi Kitabı”nda adı geçen Yang Biao hakkındaki bir hikâyeye dayanmaktadır.